Đề xuất hàng quá cảnh được đi qua tuyến đường chuyên dụng Tân Thanh – Pò Chài

	Sớm phê chuẩn mở chính thức tuyến đường chuyên dụng Tân Thanh – Pò Chài
	Chính thức khôi phục mua bán hàng cư dân biên giới qua cặp cửa khẩu Tân Thanh - Pò Chài

Theo Điều 46 Luật Quản lý ngoại thương 2017, Điều 7 Thông tư 11/2015/TT-BTC ngày 4/6/2015 của Bộ Công Thương quy định về quá cảnh hàng hóa của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa qua lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Thông tư 16/2017/TT-BGTVT ngày 22/6/2017 của Bộ Giao thông vận tải hướng dẫn tuyến đường vận chuyển quá cảnh hàng hóa qua lãnh thổ Việt Nam thì hàng quá cảnh chỉ được qua cửa khẩu quốc tế và theo tuyến đường trên lãnh thổ Việt Nam theo quy định.

Căn cứ quy định trên, Cục Hải quan Lạng Sơn cho rằng, cửa khẩu phụ Tân Thanh không đáp ứng được điều kiện về cửa khẩu và tuyến đường quá cảnh hàng hóa.

Cũng theo Cục Hải quan Lạng Sơn, theo lộ trình, tuyến đường chuyên dụng Tân Thanh – Pò Chài sẽ được phê chuẩn chính thức thành tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2-1089 Tân Thanh – Pò Chài thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (Việt Nam)- Hữu Nghị Quan (Trung Quốc).

Tuy nhiên, căn cứ Nghị định 01/2015/NĐ-CP ngày 2/1/2015 của Chính phủ quy định chi tiết phạm vi địa bàn hoạt động hải quan; trách nhiệm trong phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới đã được sửa đổi, bổ sung tại Nghị định 12/2018/NĐ-CP ngày 23/1/2018 của Chính phủ thì đường chuyên dụng khu vực mốc 1088/2-1089 thuộc địa bàn quản lý của Chi cục Hải quan Tân Thanh.

Xe hàng thông quan tại tuyến đường chuyên dụng cửa khẩu Tân Thanh - Pò Chài. Ảnh: Sơn Hải

Do đó, Cục Hải quan Lạng Sơn đề xuất, trong trường hợp tuyến đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa khu vực mốc 1088/2-1089 được Chính phủ Việt Nam - Trung Quốc phê chuẩn chính thức thuộc cặp cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan thì giao cho Chi cục Hải quan Tân Thanh quản lý và thực hiện thủ tục hải quan theo quy định.

Trước đó, Chính phủ Nhân dân thị Bằng Tường (Trung Quốc) có thư công tác gửi Ban Quản lý KKT cửa khẩu Đồng Đăng – Lạng Sơn trao đổi về vấn đề này. Theo đó, Chính phủ Nhân dân thị Bằng Tường cho biết, tại Hội nghị Thượng đỉnh Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực lần thứ 4 với sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (ngày 15/11/2020), Việt Nam – Trung Quốc và 15 nước thành viên chính thức ký kết vào Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), để quán triệt thực hiện Hiệp định RCEP, Trung Quốc kiến nghị cùng thúc đẩy triển khai một cách toàn diện mậu dịch chuyển khẩu tại cửa khẩu Tân Thanh.

Phía Trung Quốc nêu lý do, thứ nhất cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài là tuyến đường phụ trợ của cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan. Theo đó, tháng 2/20218. Trung Quốc phê duyệt việc mở rộng cửa khẩu Hữu Nghị Quan đến 2 tuyến đường Lũng Vài, Tân Thanh. Trong thời gian dài, cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài đã trở thành tuyến đường phụ trợ của cặp cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, khi vào mùa cao điểm của XNK hàng hóa, đã có hiệu quả trong việc giảm bớt áp lực thông quan tại cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan.

Năm 2021, cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài đã được phân luồng cho hàng hóa chính ngạch của cặp cửa khẩu Hữu Nghị - Hữu Nghị Quan, phương tiện XNK trong thời gian cao điểm đạt 79 lượt phương tiện. Hiện nay bình quân mỗi ngày phân luồng được 15 lượt phương tiện, bảo đảm thiết thực việc vận hành thông suốt của trao đổi hàng hóa tại cửa khẩu hai bên.

Lý do thứ hai phía Trung Quốc đưa ra là vận hành thông quan tại cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài ngày càng thông suốt. Cụ thể, năm 2020, lượng hàng hóa XNK qua Pò Chài ước đạt 1.587 triệu tấn và từ tháng 1 đến tháng 4/2021, tổng lượng hàng XNK qua Pò Chài đã đạt 917.000 tấn, so với cùng kỳ năm 2020 tăng 150,9%.

Từ tháng 3/2019 đến nay, tuyến dường chuyên dụng vận tải hàng hóa Tân Thanh – Pò Chài đã và đang được vận hành tốt, hiệu suất thông quan nhanh. Phương tiện Việt Nam nhập cảnh vào Trung Quốc tăng lên khoảng 350 lượt/ ngày (trước khi mở đường chuyên dụng là 260 lượt phương tiện/ ngày), như vậy tỷ lệ tăng là 34,62%. Bên cạnh đó, lượng hàng hóa trung bình cung tăng đến khoảng 5.333 tấn (trước khi mở mỗi ngày khoảng 3.723 tấn), tỷ lệ tăng 43,24%.

Với những con số cụ thể, phía Trung Quốc cho rằng, cặp cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài đã có đầy đủ điều kiện để triển khai cho hàng quá cảnh đi qua tuyến đường chuyên dụng này.

Lý do cuối cùng phía Trung Quốc nhấn mạnh, hiện nay cửa khẩu Tân Thanh- Pò Chài chưa cho phép hàng hóa nước thứ 3 XK vào Trung Quốc thông qua cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài nên thương mại hiện vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển của DN và cư dân biên giới hai bên.

Phía Trung Quốc cho rằng, để tạo điều kiện hiệu quả cho thúc đẩy tự do hóa, tiện lợi hóa trong thương mại đầu tư, giúp cho hai bên ứng phó được tốt hơn với thách thức, tăng trưởng tiềm lực hợp tác phát triển tương lai, hai bên cần thúc đẩy triển khai một cách toàn diện hình thức quá cảnh tại cặp cửa khẩu Tân Thanh – Pò Chài.