Chuyển đổi số - đột phá quan trọng trong hiện đại hóa ngành Tài chính

“Doanh nghiệp, người dân cũng thấy rõ lợi ích khi ngành Tài chính thực hiện chuyển đổi số. Các chương trình chuyển đổi số nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp kết nối được với hệ thống ngân hàng đã giúp tiết kiệm được rất nhiều chi phí. Các thủ tục đã được thực hiện vô cùng nhanh chóng, giúp cho thời gian hao phí trước đây tính bằng giờ, bằng ngày thì nay tính bằng phút. Trong bối cảnh các hoạt động giao tiếp trực tiếp không thực hiện được do dịch Covid-19 thì phương thức quản lý này đã đi trước một bước so với vấn đề quản lý đặt ra”.

Chủ tịch Tập đoàn FPT Trương Gia Bình:

“Bộ Tài chính luôn là khách hàng quan trọng nhất của Tập đoàn FPT trong nhiều năm qua. Nhờ được làm việc với các cán bộ ngành Tài chính, chúng tôi đã được học hỏi chuyên môn của ngành Tài chính về kho bạc, hải quan, thuế và nhiều cán bộ của FPT đã trưởng thành, trở thành chuyên viên am hiểu cả về công nghệ lẫn tài chính. Trong tương lai, Bộ Tài chính tiếp tục hiện đại hóa, chuyển đổi số, những công nghệ như điện toán đám mây, blockchain; big data, AI... sẽ trở nên trọng yếu và chúng ta hoàn toàn có thể làm chủ công nghệ để vươn lên, có thể cạnh tranh với hệ thống tài chính quốc gia của các nước tiên tiến”.

Bộ Tài chính có sự vượt trội về chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin

Trả lời phỏng vấn của Tạp chí Hải quan, Luật sư Hà Huy Phong (Ảnh), Giám đốc điều hành Công ty Luật TNHH Inteco cho rằng, Bộ Tài chính đang tiệm cận tới những ngưỡng thay đổi có tính đột phá, và có khả năng tạo nên những cú hích mạnh mẽ hơn trong tương lai.

Ông đánh giá như thế nào về nỗ lực của ngành Tài chính trong công tác chuyển đổi số, cải cách, hiện đại hóa thời gian qua?

Nếu đánh giá về mức độ ứng dụng CNTT và chuyển đổi số vào hoạt động cải cách hành chính giữa các bộ, ngành thì tôi cho rằng, Bộ Tài chính thể hiện được sự vượt trội so với rất nhiều cơ quan khác. Những chuyển biến tích cực trong các thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tài chính thời gian qua là rất rõ ràng và mang lại các lợi ích vô cùng to lớn cho cộng đồng doanh nghiệp. Thời gian thực hiện các thủ tục hành chính đã giảm xuống rất nhiều so với trước, các thao tác nghiệp vụ trở nên thuận lợi hơn và tinh giản hơn rất nhiều. Điều đó đã tạo nên những lợi ích rõ ràng và hiện hữu cho các doanh nghiệp, nhà đầu tư và các chủ thể kinh doanh khác. Một mặt, hiệu quả cải cách tạo nên tâm lý tích cực, tin tưởng và thân thiện hơn từ các chủ thể trong xã hội, qua đó nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong các hoạt động quản lý Nhà nước, mặt khác, tạo điều kiện cho các hoạt động giao thương kinh tế, cải thiện hiệu quả thu ngân sách và thu hút đầu tư.

Chuyển đối số có nội hàm rất rộng, không chỉ là việc ứng dụng công nghệ thông tin để thay đổi các bước thủ tục hành chính, mà còn là chuyển đổi phương thức làm việc, phương thức cung cấp dịch vụ và cách thức điều hành các nội dung quản lý nhà nước trong lĩnh vực thuộc phạm vi của Bộ. Nếu xét ở góc độ này, Bộ Tài chính đang tiệm cận tới những ngưỡng thay đổi có tính đột phá, và có khả năng tạo nên những cú hích mạnh mẽ hơn trong tương lai. Dĩ nhiên, để đạt được kết quả đó, không chỉ đòi hỏi nỗ lực của Bộ Tài chính mà phải là quyết tâm và hành động thiết thực của cả hệ thống chính trị, của mọi cơ quan ban ngành từ trung ương tới địa phương. Với tư cách là một Bộ chuyên ngành, không thể chuyển đổi số toàn diện nếu hoạt động chuyển đổi số không có sự liên kết và đồng bộ hóa với các cơ quan, tổ chức khác.

Sự cải cách về nhận thức và hành động cũng cần đến từ bên trong một cách đồng đều, hiệu quả và chú trọng tới lợi ích của đất nước, của cộng đồng doanh nghiệp và của ngành.

Mục tiêu lớn của chuyển đổi số là giúp ngành Tài chính thay đổi, nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, chuyển từ phương thức quản lý dịch vụ công dựa trên giấy tờ, giao tiếp trực tiếp sang phương thức quản lý hiện đại, dựa vào ứng dụng CNTT. Là một chuyên gia có thời gian dài gắn bó với DN cũng như ngành Tài chính, ông nhận thấy sự chuyển biến như thế nào trong quản lý điều hành của Bộ Tài chính nhờ đẩy mạnh chuyển đổi số?

Có những cấp độ khác nhau về chuyển đổi số. Ở phương diện cải cách hành chính, thời gian vừa qua là những mốc son đánh giá sự thành công vượt bậc của Bộ Tài chính và các đơn vị trực thuộc. Có thể dẫn chứng rằng, các thủ tục kê khai và nộp thuế, báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn đã thay đổi hoàn toàn cách thức thực hiện, trong đó người dân và doanh nghiệp chỉ cần ngồi tại văn phòng là đã có thể xử lý được công việc liên quan tới cơ quan quản lý thuế. Sự thay đổi từ dưới lên trên và đồng đều ở khắp các địa phương thể hiện nỗ lực lớn của Ngành.

Sự thay đổi về phương thức quản lý, giám sát, tương tác và hỗ trợ các đối tượng chịu quản lý đã dẫn tới những chuyển biến mạnh mẽ về tính minh bạch, tích cực trong hoạt động quản lý nhà nước. Kết quả thu ngân sách nhà nước liên tục tăng trong những năm qua, nhưng không vì thế mà làm ảnh hưởng tới nội lực của nền kinh tế, tới khả năng tồn tại và phát triển của các chủ thể trong nền kinh tế. Chuyển đối số không chỉ giới hạn ở các thủ tục hành chính mà còn mở rộng ra mọi hoạt động khác của hoạt động quản lý nhà nước trong lĩnh vực chuyên ngành, làm thay đổi cách thức vận hành, ứng dụng trí tuệ nhân tạo để phân tích dữ liệu nhằm cho ra các kết quả trung thực hơn, làm gia tăng hiệu quả quản lý nhà nước.

Ông có khuyến nghị gì đối với công tác chuyển đổi số của ngành Tài chính trong thời gian tới?

- Mặc dù đã đạt được nhiều thành tựu trong thời gian qua và Bộ Tài chính là số ít các cơ quan khối quản lý Nhà nước tạo ra được sự thay đổi có tính đột biến về cải cách hành chính thông qua ứng dụng chuyển đổi số. Tuy vậy, những hành động đã thực thi mới chỉ là bước đầu, làm nền móng cho các bước tiếp theo, nên Bộ Tài chính vẫn còn có rất nhiều việc để làm. Trước hết, đó là thay đổi từ cách làm việc truyền thống sang cơ chế làm việc mới, ứng dụng công nghệ thông tin để thu thập thông tin, phân tích thông tin, kiểm chứng thông tin và xử lý dữ liệu lớn để tạo ra các cơ sở cho hoạt động quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi số cần được thực hiện một cách đồng bộ, có trách nhiệm và thực chất hơn trong tất cả các cơ quan trực thuộc phạm vi của bộ, sẵn sàng cho việc kết nối vào hạ tầng chuyển đối số của mọi thành phần, chủ thể trong nền kinh tế trong thời gian sắp tới.

Bộ Tài chính nên có nhiều hơn các kế hoạch và chương trình hành động cụ thể để hỗ trợ doanh nghiệp, mà đặc biệt là các doanh nghiệp thuộc nhóm vừa và nhỏ không chỉ thông qua việc tiết giảm các thủ tục hành chính thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ mà còn là cung cấp các điều kiện cơ bản để doanh nghiệp có thể chuyển đổi số như hệ thống hạ tầng đường truyền, hệ thống phần mềm và tư vấn tại chỗ…

Trân trọng cảm ơn ông!

Thu Hiền (thực hiện)